Discover everything about politics & society from Francisco van Jole

Anti-nihilisme, Arthur Berkhout

“Een betere wereld begint misschien niet bij jezelf maar wel bij de wil om in een betere wereld te leven,” schrijven de filosofische tweelingbroers Arthur en Jarmo Berkhout tegen het einde van hun boek ‘Anti-nihilisme. Engagement in de 21ste eeuw’. Die zin trof me om drie redenen. De eerste is het gebruik van het woord misschien. Vanwaar die aarzeling? Ze hebben net in 200 pagina’s op vlijmscherpe wijze gehakt gemaakt van de kapitalistische droom. Ze pleiten voor collectief verzet daartegen. Ze verkondigen revolutionaire ideeën – weg met de vooruitgang! – zonder een spoor van twijfel. Ze bejubelen de barricades. En dan ineens, op het cruciale moment dat in actie gekomen moet worden om de wereld te verbeteren, is daar het woord ‘misschien’. Ik ben zelf dol op het woord misschien, omdat ik over veel onzeker ben. Lang prijkte als motto op deze site ‘niets is zeker en zelfs dat niet’. Maar als het op actie aankomt dan heb je niks aan misschien, niks aan aarzeling, dan komt het aan op vastberadenheid. Je bevindt je tegenover een overmacht, je weet dat je het onderspit gaat delven tegen de ME, de security, de fascistische horden. Maar toch doe je het want: iemand moet het doen. Dat is activisme: iemand moet het doen. Daar past geen misschien bij. Voeg het toe en het krijgt een andere betekenis. Iemand moet het doen, slaat op jezelf. Misschien moet iemand het doen, slaat op een ander. Het klinkt je wellicht als geneuzel in de oren maar ik zie in het gebruik van dat woord op die plek het probleem van het boek als geheel. Lees verder: https://www.franciscovanjole.com/blog/2023/05/25/revolutionair-kookboek-wel-helaas-zonder-recepten/