De jaren 🌱🪴🍁Annie Ernaux

Ik was nog maar nauwelijks bekomen van Lessen van Ian McEwan toen ik me compleet verloor in De Jaren van Nobelprijswinnaar Annie Ernaux.

Vergelijkbaar in opzet, totaal anders én minstens net zo mooi.

Ook een boek waarin een heel leven (1940 tot 2007) ons laat zien wat we als wereld en als mens hebben meegemaakt. Wat er is veranderd en wat er hetzelfde is gebleven.

In een zakelijke matter of fact toon die juist zorgt dat je enorm dichtbij komt.

De openingsscène is even wennen maar ook prachtig. Een random collectie herinneringen, zoals we die allemaal hebben, opgesomd zonder lijn of volgorde. Gewoon wat er allemaal door haar hoofd gaat.

Maar het boek gaat dieper dan de herinneringen van één persoon.

“Het is een ‘onpersoonlijke autobiografie’, waarin ze het leven van alledag in Europa beschrijft, dat van ons allemaal, voorzover we die tijd hebben meegemaakt. Wat we eten, kopen, wensen. Wat we lezen en luisteren, hoe we met elkaar omgaan en waarover we discussiëren.

Vanaf het begin schrijft Ernaux niet vanuit haar verbeelding, maar vanuit haar geheugen. Haar leven lang hield ze, heel nauwgezet, een dagboek bij. Dat voel je ook echt, ze weet het nog zo precies - de namen van de liedjes of hoe het voelde om als klein kind naar de verhalen over de oorlog te luisteren.

Een beetje Proust maar beter leesbaar. Haar oeuvre is alles tezamen ook een soort À la recherche du temps perdu.

Ze wil haar herinneringen vatten, beschrijven en bewaren voor de eeuwigheid. ‘La mémoire n’arrête jamais’, het geheugen stopt nooit, schrijft ze in De jaren. Al die beelden doen ertoe, ze zijn getuigen van haar tijd, inmiddels al een vervlogen tijd.”

Na De Lessen (vanuit het perspectief van een Britse man uit 1950) nu dus De Jaren van een Franse vrouw uit 1940. De combinatie is een ongelofelijk reis die je jezelf deze donkere dagen cadeau kunt doen.

Een heel leven in één boek, dat je ook nog eens uitnodigt om je eigen leven bewuster mee te maken.

Nog vele jaren 🥂